طراحی مدل ساختاری جانشین‌پروری مدیران اجرایی بانک ملی ایران
کلمات کلیدی:
جانشین پروری, عوامل علی, مداخله گر, شرایط زمینه ای, راهبردها, برون دادها, پیامدهاچکیده
هدف این پژوهش، طراحی الگوی جامع جانشین‌پروری برای مدیران اجرایی بانک ملی ایران در استان خراسان رضوی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، و از حیث روش‌شناسی آمیخته اکتشافی (کیفی–کمی) بود. در بخش کیفی از رویکرد داده‌بنیاد سیستمی استفاده شد و جامعه آماری شامل ۱۲ خبره مدیریت انتخاب‌شده به‌صورت هدفمند تا اشباع نظری بود. در بخش کمی، جامعه آماری شامل ۶۰۰ مدیر اجرایی بانک ملی استان خراسان رضوی و حجم نمونه ۲۳۴ نفر بر اساس جدول مورگان تعیین شد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، پرسشنامه محقق‌ساخته و آزمون‌های آماری بود. داده‌ها در بخش کیفی با کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد و در بخش کمی با تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار LISREL بررسی گردید. نتایج نشان داد که مدل نهایی جانشین‌پروری شامل ۵ بعد، ۱۸ مؤلفه و ۱۰۶ شاخص است. ابعاد استخراج‌شده شامل عوامل علّی (ارزش‌مداری، صلاحیت حرفه‌ای، تخصیص منابع مالی)، عوامل زمینه‌ای (نهادینه‌سازی فرهنگ جانشین‌پروری، همسویی سیاست‌ها، سیاست‌های سازمانی)، عوامل مداخله‌گر (ساختار سازمانی، سیاست‌های مداخله‌گر، تعهد مدیریت)، راهبردها (برنامه‌ریزی، گزینش جانشین شایسته، بازنگری شرح شغل، نظام استعدادپروری، نگهداشت نامزدها) و پیامدها (شایسته‌سالاری، ارتقای بهره‌وری، توسعه عدالت سازمانی، پیشتازی در صنعت بانک) بودند. تمامی بارهای عاملی و ضرایب t در سطح معناداری 0.05 معنادار بودند. شاخص‌های برازش مدل (X2/df=2.57، RMSEA=0.055، CFI=0.95، GFI=0.92، AGFI=0.90) نشان داد که مدل نهایی از برازش مناسب برخوردار است. یافته‌ها بیانگر آن است که جانشین‌پروری مدیران اجرایی بانک ملی ایران یک فرآیند سیستمی چندبعدی است که ابعاد علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها را دربرمی‌گیرد. اجرای این مدل می‌تواند موجب توسعه شایسته‌سالاری، ارتقای بهره‌وری، تقویت عدالت سازمانی و افزایش رقابت‌پذیری بانک ملی در صنعت بانکی کشور شود.
دانلودها
مراجع
Abbaspour, A. (2022). Advanced Human Resource Management. https://www.dfnashr.ir/product/dfn-231/
Abtahi, S. H., & Abasi, S. (2022). Employee Empowerment, Task Delegation, and Authority Transfer. Rayzanane Farhang Cultural and Artistic Institute, Fojan Publishing. https://www.gisoom.com/book/11211887
Ahmadzadeh, M. A., & Mahdizadeh Ashrafi, A. (2022). Designing a Comprehensive Succession Management Model in the Banking System: A Case Study of Agricultural Bank. Iranian Political Sociology, 23(Autumn), 1280-1299. https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/1998147/
Chavez, J. (2018). The case for succession planning, strategic finance-careers. Singapore Management Review, 24(3), 3-21. https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=1524833X&asa=N&AN=57985810&h=bUtwDzB2I9y3gxeLf5nKkEvPEgScj3VumaJhsKFr%2F6azPzIwKcOsyf94dgoG%2FoscTbZ%2BSdeT4vKY575aonU4wg%3D%3D&crl=c
Daniali Deh Hoz, M., Allameh, S. M., & Safari, A. (2018). Designing a Grounded Theory-Based Succession Management Model. Transformation Management Research, 10(1), 105-140. https://tmj.um.ac.ir/article/view/61676
Essman, S. M., Schepker, D. J., Nyberg, A. J., & Ray, C. (2021). Signaling a successor? A theoretical and empirical analysis of the executive compensation-chief executive officer succession relationship. Strategic management journal, 42, 185-201. https://doi.org/10.1002/smj.3219
Friedman, S. D. (2018). Succession Planning in Large Corporations: Characteristics and Correlates of Performance. Human Resource Management, 25(2), 191. https://doi.org/10.1002/hrm.3930250204
Fulmer, R. M., & Conger, J. A. (2019). Developing Leaders with 2020 Vision. Financial Executive, 20(5), 38-41. https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=08954186&asa=N&AN=13775009&h=r2gkbeVhZsH7S0TRg56tD6KtzhEYx14Nuqr1NsKXqgoOB6prGUtgot%2FyPp%2Bk6sJS8VhtxclG5s7LOb%2Fd%2BT%2FLHg%3D%3D&crl=c
Goldsmith, M. (2023). Succession Management. Arkan Danesh Publishing. https://www.gisoom.com/book/11506959
Jan Ahmadi Gol, M., Rezaeifar, H., & Hakim Pour, H. (2023). Meta-Analysis of Factors Influencing Succession Management in Public Organizations. Public Management Research, 16(60), 191-218. https://jmr.usb.ac.ir/mobile/article_7774.html
Khazaei, S., Vosoughi, A., & Shahmohammadi, M. (2022). Succession Management of Human Capital: From Model Presentation to Implementation. National Defense University Press. https://sndu.ac.ir/entesharat/fa/book/551/
Kolivand, A., Hezarjaribi, J., & Seyed Naqavi, M. A. (2017). Designing a Succession Management Model for Commanders and Managers of NAJA. Resource Management in the Law Enforcement Force, 5(3), 51-78. https://elmnet.ir/article/1781446-12217/
Mohammadi, Z., Gholamzadeh, D., Mirabi, V. R., & Vodadi, A. (2021). Succession Management Model for Iranian Banks: A Phenomenological Study. Business Management, 13(52), 449-466. https://journals.iau.ir/article_688249.html
Montaghami, B., Ganjouyi, F. A., & Sajadi Hazaveh, S. H. (2023). Designing a Competency-Based Succession Management Model for Sports Managers: A Qualitative Approach. Strategic Studies of Sports and Youth, 22(60), 47-60. https://faslname.msy.gov.ir/article_588.html
Munguti, B. K., & Kanyanjua, D. (2018). Succession planning and organization performance in Nzoia sugar company, Kenya Moi University, School of Human Resource Development]. Eldoret, Kenya. http://ir.mu.ac.ke:8080/jspui/bitstream/123456789/707/1/THESIS%20FOR%20MADAM%20DOROTHY.pdf
Rothwell, W. J. (2019). Effective succession planning: Ensuring Leadership Continuity and Building Talent from Within. American Management Association. https://search.proquest.com/openview/7bf7cb3157b85ac409370a45163e8796/1?pq-origsite=gscholar&cbl=36693
Shahabi, M. (2024). Presenting a Succession Management Model in Public Organizations Using Thematic Analysis. Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 8(30), 79-97. https://majournal.ir/index.php/ma/article/view/2784
Totiyan, S., Asghari, H., & Rostami, M. (2020). Presenting a Mixed-Method Model of Barriers to Succession Management in the NAJA Command Headquarters. Police Science Research Quarterly(78), 173-200. https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/1609374/
Villalpando, D., Campbell, R. J., & Pérez-Nordtvedt, L. (2025). The Time to Succeed: CEO Appointment Phase Entrainment and Post-Succession Firm Operational Performance. SAGE Journals. https://doi.org/10.1177/01492063241311853
Wilson, P. M. (2021). Succession Planning Strategies at the Ministry of Education in the Bahamas, A Case Study. Open Journal of Business and Management, 10, 3142. https://doi.org/10.4236/ojbm.2022.106157
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 1404 محمود براتی (نویسنده); محمود قربانی; عباس خورشیدی (نویسنده)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
