شناسایی مؤلفه‌های الگوی برنامه درسی پروژه محور در درس کار و فناوری پایه ششم ابتدایی

نویسندگان

    نادر فکورنیا دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
    حسین بقایی * استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران hosseinbmd@gmail.com
    بهنام طالبی استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

کلمات کلیدی:

برنامه درسی پروژه‌محور, درس کار و فناوری, آموزش ابتدایی, تحلیل مضمون, طراحی برنامه درسی

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی مؤلفه‌های الگوی برنامه درسی پروژه‌محور در درس کار و فناوری پایه ششم ابتدایی با تأکید بر بومی‌سازی عناصر کلیدی برنامه درسی در چارچوب آموزش نوین است. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. مشارکت‌کنندگان شامل ۱۵ نفر از متخصصان حوزه برنامه‌ریزی درسی بودند که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و ملاک‌محور انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته گردآوری شده و بر اساس چارچوب شش‌مرحله‌ای براون و کلارک تحلیل گردید. برای اعتبارسنجی ابزار و مضامین از شاخص نسبت روایی محتوا (CVR) و بازبینی متخصصان استفاده شد. تحلیل داده‌ها با بهره‌گیری از نرم‌افزار MAXQDA نسخه ۲۰۲۲ انجام شد. یافته‌ها نشان دادند که مدل پیشنهادی دارای ده مؤلفه اصلی برنامه درسی شامل اهداف، محتوا، راهبردهای تدریس، فعالیت‌های یادگیری، نقش معلم، نقش دانش‌آموز، منابع یادگیری، گروه‌بندی، مکان یادگیری و ارزشیابی است. برای هر مؤلفه، مضامین سازمان‌دهنده و فراگیر استخراج گردید که بر عناصری چون پرورش عاملیت، یادگیری زمینه‌مند، طراحی تجربیات معنادار، نقش معلم به مثابه تسهیل‌گر، و ارزیابی فرآیندمحور تأکید دارند. الگوی استخراج‌شده می‌تواند به عنوان نقشه راهی برای طراحی و اجرای برنامه‌های درسی پروژه‌محور در سطح ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد. این مدل با تأکید بر اصالت، خلاقیت، فراشناخت، و مشارکت فعال یادگیرنده، امکان پیوند بین اهداف تربیتی و نیازهای واقعی دانش‌آموزان را فراهم می‌آورد.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Arabloo, P., Hemmati, F., Rouhi, A., & Khodabandeh, F. (2022). The Effect of Technology-Aided Project-Based English Learning on Critical Thinking and Problem Solving as Indices of 21st Century Learning. Journal of Modern Research in English Language Studies, 9(1), 125-150. https://journals.ikiu.ac.ir/article_2226_26edbcfdd2049bc04f9e17ed44cb681a.pdf

Bouhaï, N. (2025). Design Thinking as an Innovative Approach in a Project-Based Learning Context. European Public & Social Innovation Review, 10, 1-19. https://doi.org/10.31637/epsir-2025-1780

Coufal, P. (2022). Project-Based STEM Learning Using Educational Robotics as the Development of Student Problem-Solving Competence. Mathematics, 10(23), 4618. https://doi.org/10.3390/math10234618

Dan, Q. (2025). National Smart Learning Platform Supports Project-Based Learning and Activates After-School Activity. Leading Smart Education. https://doi.org/10.1007/978-981-97-8148-5_42

Ebadi, S., Ghanavati, Z., Ebadi, Z., & Taibi, Z. (2024). Project-based learning and its impact on students' problem-solving skills. First National Conference on New Perspectives in Education Issues, https://en.civilica.com/doc/2118845/

Haider, S. A., Zubair, M., Tehseen, S., Iqbal, S., & Sohail, M. (2023). How does ambidextrous leadership promote innovation in project-based construction companies? Through mediating role of knowledge-sharing and moderating role of innovativeness. European Journal of Innovation Management, 26(1), 99-118. https://doi.org/10.1108/EJIM-02-2021-0083

Hou, C., Lai, J. H., & Wu, H. (2023). Project-Based Learning and Pedagogies for Virtual Reality-Aided Green Building Education: Case Study on a University Course. International Journal of Sustainability in Higher Education, 24(6), 1308-1327. https://doi.org/10.1108/ijshe-06-2022-0197

Jame Bozorg, Z., Jafar Khani, F., & Heidarian, M. R. (2023). Designing a web-based project-based learning environment and its impact on the creativity of fifth-grade elementary students in science. Psychology Growth, 12(6), 13-24. https://frooyesh.ir/browse.php?a_id=4609&slc_lang=en&sid=1&printcase=1&hbnr=1&hmb=1

Kontsevyi, V. (2024). Improving the Competency of It Project-Based-Organizations by the Usage of Virtual Teams. Management of Development of Complex Systems(58), 33-41. https://doi.org/10.32347/2412-9933.2024.58.33-41

Lin, K. Y., Wu, Y. T., Hsu, Y. T., & Williams, P. J. (2021). Effects of infusing the engineering design process into STEM project-based learning to develop preservice technology teachers' engineering design thinking. International Journal of Stem Education, 8, 1-15. https://doi.org/10.1186/s40594-020-00258-9

Moghami, H. R., Asadi, F., & Zarei Zavarki, E. (2023). The impact of project-based e-learning (PBL) on the self-efficacy and academic engagement of sixth-grade elementary students. Educational Technology, 17(4), 825-836. https://jte.sru.ac.ir/article_1971.html?lang=en

Palashi, L., Hadad Narafshan, M., & Anjom Shoa, L. (2023). The impact of technology-based project-based learning on learners' English vocabulary development and social identity. Educational Technology, 17(4), 755-766. https://jte.sru.ac.ir/article_1966.html?lang=en

Pantiwati, Y., Kusniart, T., & Permana, F. H. (2023). The effects of the blended project-based literacy that integrates school literacy movement strengthening character education learning model on metacognitive skills, critical thinking, and opinion expression. European Journal of Educational Research, 12(1), 145-158.

Pirzadeh, P., & Lingard, H. (2021). Working From Home During the COVID-19 Pandemic: Health and Well-Being of Project-Based Construction Workers. Journal of Construction Engineering and Management, 147(6). https://doi.org/10.1061/(asce)co.1943-7862.0002102

Prasopsuk, C., Sutthivirode, K., Thongtip, T., & Pratumsuwan, P. (2024). Project-Based Learning Integrating 5E Model for Improving Learning Outcome of Heat Transfer for Students in Mechanical Engineering Program. 2024 9th International STEM Education Conference (iSTEM-Ed), Cham. https://doi.org/10.1109/iSTEM-Ed62750.2024.10663111

Shekh-Abed, A. (2024). Metacognitive self-knowledge and cognitive skills in project-based learning of high school electronics students. European Journal of Engineering Education, 1-16. https://doi.org/10.1080/03043797.2024.2374479

Sun, J. (2023). A Project-Based Learning (PBL) Event in a Chinese Rural School: How Can PBL Help Teachers and Students Accomplish Deep Learning? Research and Advances in Education, 2(4), 59-68. https://doi.org/10.56397/rae.2023.04.06

Umar, M., & Ko, I. (2022). E-learning: Direct effect of student learning effectiveness and engagement through project-based learning, team cohesion, and flipped learning during the COVID-19 pandemic. Sustainability, 14(3), 1724. https://doi.org/10.3390/su14031724

Veraksa, N., Veraksa, А., & Plotnikova, V. A. (2023). Pretend Play and Project-Based Learning as Factors in the Development of Preschool Children. Rudn Journal of Psychology and Pedagogics, 20(3), 431-445. https://doi.org/10.22363/2313-1683-2023-20-3-431-445

Zelhendri, Z. (2022). Academic achievement: The effect of project-based online learning method and student engagement. Heliyon. https://www.cell.com/heliyon

Zenkov, K. (2023). Positioned as Pedagogues, Finding their Teaching Personas: Critical, Project-Based Clinical Experiences in PDS/school-university Contexts. School-University Partnerships, 16(1), 71-91. https://doi.org/10.1108/sup-02-2023-0005

Zhang, L., & Ma, Y. (2023). A Study of the Impact of Project-Based Learning on Student Learning Effects: A Meta-Analysis Study. Frontiers in psychology, 14. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1202728

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۳/۱۰

ارسال

۱۴۰۳/۱۲/۲۶

بازنگری

۱۴۰۴/۰۲/۱۴

پذیرش

۱۴۰۴/۰۲/۱۸

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

فکورنیا ن.، بقایی ح.، و طالبی ب. (1404). شناسایی مؤلفه‌های الگوی برنامه درسی پروژه محور در درس کار و فناوری پایه ششم ابتدایی. آموزش، تربیت و توسعه پایدار، 3(1)، 1-15. https://journaltesd.com/index.php/tesd/article/view/69

مقالات مشابه

11-20 از 65

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.