طراحی مدل بالندگی حرفه‌ای استادان با رویکرد تربیت استاد فکور در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری
کلمات کلیدی:
بالندگی حرفه‌ای, استاد فکور, توانمندسازی, آموزش عالی, دانشگاه آزاد اسلامیچکیده
این پژوهش با هدف طراحی و اعتباریابی مدل بالندگی حرفه‌ای استادان با رویکرد تربیت استاد فکور در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری انجام شد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و با رویکرد آمیخته اکتشافی (کیفی و کمی) انجام شد. در بخش کیفی، داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته دلفی با ۱۵ نفر از خبرگان علمی منتخب گردآوری و با روش‌های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. بر اساس یافته‌های کیفی، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته با ۹۲ گویه در شش مقوله اصلی (شرایط علّی، پدیده محوری، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها) طراحی و روایی محتوایی آن تأیید گردید. در بخش کمی، ۲۲۵ نفر از اعضای هیئت علمی تمام‌وقت، نیمه‌وقت و مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در سال تحصیلی ۱۴۰۳–۱۴۰۲ به روش تصادفی انتخاب شدند. داده‌های کمی با نرم‌افزارهای SPSS و AMOS و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، آزمون تی تک‌نمونه‌ای و مدل‌سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد همه ابعاد و مؤلفه‌های شناسایی‌شده دارای بار عاملی و مقادیر T معنادار و مثبت هستند و در بالندگی حرفه‌ای استادان اثرگذارند. شاخص‌های برازش مدل از جمله RMSEA=0.063، CFI=0.912 و IFI=0.931 در محدوده قابل‌قبول قرار گرفت و مدل پیشنهادی تأیید شد. این مدل نشان داد توانمندسازی تخصصی، حرفه‌ای و عمومی همراه با فراهم کردن شرایط علی و زمینه‌ای و مدیریت عوامل مداخله‌گر می‌تواند توسعه حرفه‌ای و تربیت استادان فکور را تسهیل کند. مدل طراحی‌شده چارچوبی علمی و بومی برای ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای، توانمندسازی و پرورش استادان فکور ارائه می‌دهد. توجه به محیط‌های حمایتی، ارزش‌های فردی و سازمانی، و راهبردهای توانمندسازی می‌تواند کیفیت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌ها را افزایش داده و جایگاه آموزش عالی را بهبود بخشد.
دانلودها
مراجع
Abacioglu, C. S., Fischer, A. H., & Volman, M. (2022). Professional development in multicultural education: What can we learn from the Australian context? Teaching and Teacher Education, 114, 103701. https://doi.org/10.1016/j.tate.2022.103701
Aleshinskaya, E., & Albatsha, A. (2020). A cognitive model to enhance professional competence in computer science. Procedia Computer Science, 169, 326-329. https://doi.org/10.1016/j.procs.2020.02.191
Algazlan, N., Al-jedai, A., Alamri, A., Alshehri, A. M., Aldaiji, L., & Almogbel, Y. (2022). Association between intention to leave work and quality of work-life of Saudi pharmacists. Saudi Pharmaceutical Journal, 30(2), 103-107. https://doi.org/10.1016/j.jsps.2021.12.022
An Le, T. H., Nguyen, T. M. T., Trinh, T. A., & Nguyen, T. H. P. (2021). Factors Affecting Quality of Working Life: A Study On Front-line Employees In Vietnamese Aviation Sector. Transportation Research Procedia, 56, 118-126. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2021.09.014
Assyne, N., Ghanbari, H., & Pulkkinen, M. (2022). The essential competencies of software professionals: A unified competence framework. Information and Software Technology, 151, 107020. https://doi.org/10.1016/j.infsof.2022.107020
Aston, K. J. (2023). 'Why is this hard, to have critical thinking?' Exploring the factors affecting critical thinking with international higher education students. Active Learning in Higher Education. https://doi.org/10.1177/14697874231168341
Basantes-Andrade, A., Cabezas-Gonzalez, M., Casillas-Martín, S., Naranjo-Toro, M., & Benavides-Piedra, A. (2022). NANO-MOOCs to train university professors in digital competences. Heliyon, 8, e09456. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2022.e09456
Bilal, S. Y. G., & Chen, S. (2019). The impact and effectiveness of faculty development program in fostering the faculty's knowledge, skills, and professional competence: A systematic review and meta-analysis. Saudi Journal of Biological Sciences, 26(4), 688-697. https://doi.org/10.1016/j.sjbs.2017.10.024
Bishop-Monroe, R., Jordan, M., Ma, Z., & Royalty, K. (2022). Enhancing business professional competencies in a virtual educational environment. The International Journal of Management Education, 20(3), 100700. https://doi.org/10.1016/j.ijme.2022.100700
Bozkurt, E., & Yetkin-Ozdemir, I. E. (2018). Middle School Mathematics Teachers' Reflection Activities in the Context of Lesson Study. International Journal of Instruction, 11(1), 379-394. https://doi.org/10.12973/iji.2018.11126a
Brouwer, N., Joling, E., & Kaper, W. (2022). Effect of a person-centred, tailor-made, teaching practice-oriented training programme on continuous professional development of STEM lecturers. Teaching and Teacher Education, 119, 103848. https://doi.org/10.1016/j.tate.2022.103848
Cavallo, A., Cosenz, F., & Noto, G. (2024). Business model scaling and growth hacking in digital entrepreneurship. Journal of Small Business Management, 62(4), 2058-2085. https://doi.org/10.1080/00472778.2023.2195463
Davis, T. R., Sydnor, J., & Daley, S. (2023). Peeking behind the curtain of teaching: Rehearsing thoughtful adaptations. Teaching Education, 34(1), 113-129. https://doi.org/10.1080/10476210.2022.2042511
De Golia, S. G., Cagande, C. C., Ahn, M. S., Cullins, L. M., Walaszek, A., & Cowley, D. S. (2019). Faculty development for teaching faculty in psychiatry: where we are and what we need. Academic Psychiatry, 43(2), 184-190. https://doi.org/10.1007/s40596-018-0916-4
Eiselein, G., Saucier, D. A., & Macharaschwili, C. E. (2019). Designing, implementing, and sustaining faculty development: A model for large and diverse FYE programs. The Journal of Faculty Development, 33(2), 43-48. https://www.ingentaconnect.com/content/magna/jfd/2019/00000033/00000002/art00007
Eliyana, A., & Anwar, A. (2022). Creating the path for quality of work life: A study on nurse performance. Heliyon, 8(1), e08685. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e08685
Ramezani, M., & Mirkazemi, S. A. (2025). Professional Development Strategies with an Emphasis on the Innovative Work Behavior of Physical Education Teachers in South Khorasan Province. Qualitative Research in Behavioral Sciences (QRBS), 3(2), 37-56. https://doi.org/10.22077/qrbs.2025.8364.1067
Zhao, J. (2025). An Investigation Into the Professional Development of Foreign Language Teachers From Science and Engineering and Colleges in the Background of “New Liberal Arts”. 2(2), 142-149. https://doi.org/10.62517/jhet.202515222
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 سارا علیپور رعیت (نویسنده); لیلا حسینی طبقدهی; مجتبی رضایی راد, کامبیز اسمعیل نیا شیروانی (نویسنده)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
