بررسی عوامل تأثیرگذار بر تعهد شغلی معلمان در مناطق کم‌برخوردار
کلمات کلیدی:
تعهد شغلی, معلمان, مناطق کم‌برخوردار, مطالعه کیفی, عوامل سازمانی, عوامل فردی, عوامل اجتماعیچکیده
هدف از این پژوهش شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر تعهد شغلی معلمان در مناطق کم‌برخوردار بود، تا از طریق درک تجارب زیسته معلمان، بسترهای لازم برای طراحی سیاست‌های حمایتی فراهم گردد. این مطالعه با روش کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۹ معلم شاغل در مدارس مناطق کم‌برخوردار شهر تهران گردآوری شد. نمونه‌گیری به شیوه هدفمند و با رویکرد تنوع حداکثری صورت گرفت. مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار NVivo و روش کدگذاری سه‌مرحله‌ای (باز، محوری و انتخابی) انجام شد. تحلیل داده‌ها منجر به استخراج سه مقوله اصلی شامل عوامل فردی و درونی، عوامل محیطی و سازمانی، و عوامل اجتماعی و فرهنگی شد. در سطح فردی، مؤلفه‌هایی مانند انگیزش درونی، باور به نقش معلم، و سرمایه روان‌شناختی بر تعهد شغلی مؤثر بودند. در سطح سازمانی، شرایط فیزیکی مدرسه، حمایت مدیریتی، عدالت سازمانی و فرصت‌های توسعه حرفه‌ای نقش کلیدی داشتند. همچنین، در سطح اجتماعی و فرهنگی، عواملی نظیر وضعیت خانوادگی دانش‌آموزان، تصویر اجتماعی معلم، و مشارکت نهادهای محلی بر احساس تعلق شغلی تأثیرگذار بودند. تعهد شغلی معلمان در مناطق کم‌برخوردار پدیده‌ای چندبعدی است که تحت تأثیر تعامل پیچیده عوامل فردی، سازمانی و اجتماعی قرار دارد. برای تقویت این تعهد، لازم است سیاست‌گذاران آموزش و پرورش اقدامات هماهنگ در سطوح مختلف ساختاری و روان‌شناختی طراحی و اجرا نمایند.
دانلودها
مراجع
Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Day, C. (2008). Committed for life? Variations in teachers’ work, lives and effectiveness. Journal of Educational Change, 9(3), 243–260. https://doi.org/10.1007/s10833-007-9054-6
Firestone, W. A., & Pennell, J. R. (1993). Teacher commitment, working conditions, and differential incentive policies. Review of Educational Research, 63(4), 489–525. https://doi.org/10.3102/00346543063004489
Hargreaves, A. (2000). Mixed emotions: Teachers' perceptions of their interactions with students. Teaching and Teacher Education, 16(8), 811–826. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(00)00028-7
Ingersoll, R. M. (2001). Teacher turnover and teacher shortages: An organizational analysis. American Educational Research Journal, 38(3), 499–534. https://doi.org/10.3102/00028312038003499
Johnson, S. M. (2006). The workplace matters: Teacher quality, retention, and effectiveness. National Education Association.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61–89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
OECD. (2019). TALIS 2018 Results (Volume I): Teachers and School Leaders as Lifelong Learners. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/1d0bc92a-en
Shin, H., Steger, M. F., & Lee, K. (2012). Predicting teacher burnout and work engagement: A comparative study of motivational orientation, perceived work climate, and teacher psychological needs. Teaching and Teacher Education, 28(4), 514–525. https://doi.org/10.1016/j.tate.2011.12.002
Wong, C. S., Wong, P. M., & Peng, K. Z. (2001). Effect of middle-level leader and teacher emotional intelligence on school teachers’ commitment. International Journal of Leadership in Education, 4(1), 31–46. https://doi.org/10.1080/13603120010014295
Yucel, C., & Bektas, F. (2012). Teachers' organizational commitment in educational organizations. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 2(1), 316–324.
