شناسایی شاخص‌های ارزشیابی عملکرد معلمان در راستای تربیت توسعه‌محور
کلمات کلیدی:
ارزشیابی عملکرد معلمان, تربیت توسعه‌محور, شایستگی حرفه‌ای, آموزش پایدار, تحلیل مضمونچکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص‌های ارزشیابی عملکرد معلمان در راستای تربیت توسعه‌محور به‌منظور بازتعریف نقش معلم در مسیر تحقق توسعه پایدار آموزشی است. این مطالعه به روش کیفی و با رویکرد تحلیل مضمون انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۱ نفر از معلمان، مدیران، کارشناسان و متخصصان تعلیم و تربیت شهر تهران گردآوری شد. نمونه‌گیری به شیوه هدفمند انجام شد و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار NVivo و از طریق مراحل شش‌گانه تحلیل مضمون براون و کلارک صورت گرفت. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی سه مقوله اصلی شامل «شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان»، «ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی» و «نقش توسعه‌بخشی معلم در تربیت دانش‌آموز» شد. هر یک از این مقوله‌ها شامل چندین زیربخش و مفاهیم کلیدی مانند تسلط بر محتوا، مهارت تدریس، صداقت، همدلی، پرورش تفکر انتقادی، تقویت مسئولیت‌پذیری و ارتقای سواد توسعه‌محور بودند. شاخص‌های به‌دست‌آمده نشان‌دهنده نیاز به ارزشیابی چندبعدی، بومی‌سازی شده و توسعه‌نگر عملکرد معلمان هستند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نظام ارزشیابی عملکرد معلمان باید فراتر از شاخص‌های سنتی حرکت کرده و مؤلفه‌های تربیت توسعه‌محور را نیز در بر گیرد. این شاخص‌ها می‌توانند مبنایی برای بازنگری در فرآیندهای ارزشیابی، طراحی ابزارهای سنجش نوین و ارتقای حرفه‌ای معلمان در جهت تحقق اهداف توسعه پایدار آموزشی باشند.
دانلودها
مراجع
Danielson, C. (2007). Enhancing professional practice: A framework for teaching. ASCD.
Darling-Hammond, L., Amrein-Beardsley, A., Haertel, E., & Rothstein, J. (2012). Evaluating teacher evaluation. Phi Delta Kappan, 93(6), 8–15.
Mezirow, J. (1997). Transformative learning: Theory to practice. New Directions for Adult and Continuing Education, 1997(74), 5–12.
OECD. (2013). Synergies for better learning: An international perspective on evaluation and assessment. OECD Publishing.
Sterling, S. (2001). Sustainable education: Re-visioning learning and change. Green Books.
Tilbury, D. (2011). Education for sustainable development: An expert review of processes and learning. UNESCO.
UNESCO. (2015). Rethinking education: Towards a global common good? UNESCO Publishing.
UNESCO. (2017). Education for Sustainable Development Goals: Learning objectives. UNESCO.
