شناسایی عوامل شکل‌گیری پایگاه هویتی مدرسه در محله‌های شهری
کلمات کلیدی:
مدرسه, هویت محله‌ای, مشارکت اجتماعی, ؛ طراحی فضایی, حافظه جمعی, شهر تهرانچکیده
هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری پایگاه هویتی مدرسه در محله‌های شهری با تمرکز بر تعاملات اجتماعی، ویژگی‌های کالبدی و عناصر نمادین در بافت شهری تهران بود. این پژوهش به روش کیفی و با رویکرد نظریه داده‌بنیاد انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۲ نفر از مدیران، معلمان، والدین و فعالان محلی مدارس منتخب در شهر تهران گردآوری شد. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و سپس به روش گلوله‌برفی انجام شد و تا اشباع نظری ادامه یافت. برای تحلیل داده‌ها از کدگذاری سه‌مرحله‌ای (باز، محوری، انتخابی) و نرم‌افزار NVivo استفاده شد. تحلیل داده‌ها منجر به استخراج سه مقوله اصلی شامل: ۱) ارتباط دوسویه مدرسه و محله، ۲) عوامل کالبدی و فضایی مدرسه، و ۳) عوامل نمادین و معنایی شد. هر کدام از این مقولات دارای چندین زیرمقوله بودند که نشان‌دهنده نقش مؤلفه‌هایی چون مشارکت اجتماعی، موقعیت جغرافیایی، معماری مدرسه، خاطره‌انگیزی و آیین‌های جمعی در شکل‌گیری پایگاه هویتی مدرسه در محله بود. یافته‌های پژوهش نشان داد که پایگاه هویتی مدرسه نتیجه تعامل هم‌زمان و پیوسته عوامل اجتماعی، فضایی و فرهنگی است. درک این عوامل می‌تواند به سیاست‌گذاران آموزشی، طراحان شهری و مدیران مدارس در تقویت نقش مدرسه به‌عنوان نهادی هویت‌ساز در بافت شهری کمک کند.
دانلودها
مراجع
Apple, M. W. (2012). Education and power. Routledge.
Burke, C., & Grosvenor, I. (2008). School. Reaktion Books.
Clark, D. (2010). Schools as community hubs: Integrating services to support children and families. The Australian Educational Researcher, 37(2), 21–36.
Cucchiara, M. B. (2013). Marketing Schools, Marketing Cities: Who Wins and Who Loses When Schools Become Urban Amenities. University of Chicago Press.
Kvalsund, R., & Hargreaves, L. (2009). Rural schools – stepping stones for rural communities? Research in Comparative and International Education, 4(4), 369–383.
Lefebvre, H. (1991). The Production of Space. Blackwell.
Proshansky, H. M., Fabian, A. K., & Kaminoff, R. (1983). Place-identity: Physical world socialization of the self. Journal of Environmental Psychology, 3(1), 57–83.
