شناسایی شاخص‌های کلیدی یادگیری مشارکتی در راستای آموزش پایدار
کلمات کلیدی:
یادگیری مشارکتی, آموزش پایدار, تحلیل مضمون, شاخص‌های آموزشی, توسعه پایدار, یادگیری گروهیچکیده
هدف این پژوهش شناسایی شاخص‌های کلیدی یادگیری مشارکتی در راستای آموزش پایدار با بهره‌گیری از دیدگاه‌های متخصصان آموزشی است. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۱ نفر از متخصصان حوزه آموزش، برنامه‌ریزی درسی و توسعه پایدار که در شهر تهران فعالیت داشتند، گردآوری شد. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار NVivo استفاده شد. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی سه مقوله اصلی شامل: «فرایندهای یادگیری مشارکتی»، «زمینه‌های پشتیبان یادگیری» و «ارزش‌ها و نگرش‌های یادگیری» شد. این مقولات دارای زیرمقوله‌هایی همچون تعامل بین‌فردی مؤثر، مسئولیت‌پذیری گروهی، تصمیم‌گیری جمعی، حمایت معلم، ساختار برنامه درسی، ارزشیابی مشارکتی، انگیزش درونی، تعهد به اهداف یادگیری پایدار و... بودند که هریک دارای مفاهیم کلیدی بودند. یافته‌ها نشان داد یادگیری مشارکتی زمانی به آموزش پایدار منتهی می‌شود که تعاملات سازنده، ساختارهای حمایتی و ارزش‌های یادگیری پایدار به صورت یکپارچه تقویت شوند. شاخص‌های شناسایی‌شده می‌توانند مبنایی نظری و عملی برای طراحی فعالیت‌های آموزشی مشارکتی در راستای آموزش پایدار فراهم سازند. استفاده از این شاخص‌ها در برنامه‌ریزی درسی، آموزش معلمان و سیاست‌گذاری آموزشی می‌تواند به بهبود کیفیت یادگیری و ارتقاء شایستگی‌های اجتماعی و زیست‌محیطی فراگیران منجر شود.
دانلودها
مراجع
Barkley, E. F., Cross, K. P., & Major, C. H. (2014). Collaborative learning techniques: A handbook for college faculty. John Wiley & Sons.
Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2018). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (4th ed.). Sage Publications.
Gillies, R. M. (2016). Cooperative learning: Review of research and practice. Australian Journal of Teacher Education, 41(3), 39–54. https://doi.org/10.14221/ajte.2016v41n3.3
Johnson, D. W., & Johnson, R. T. (2009). An educational psychology success story: Social interdependence theory and cooperative learning. Educational researcher, 38(5), 365-379.
Laal, M., & Ghodsi, S. M. (2012). Benefits of collaborative learning. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 31, 486–490. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.12.091
Sterling, S. (2011). Transformative learning and sustainability: sketching the conceptual ground. Learning and Teaching in Higher Education, 5, 17–33.
UNESCO. (2020). Education for Sustainable Development: A Roadmap. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000374802
